الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد ISO 15189

* اگر ویدئو پخش نمی شود، اینجا کلیک کنید *

دورۀ الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد ISO 15189

دورۀ آموزشی الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد بین‌المللی ISO 15189

در دنیای پرشتاب سلامت و درمان، آزمایشگاه‌های تشخیص طبی به‌عنوان یکی از ارکان اصلی فرآیند تشخیص، پایش و درمان بیماری‌ها شناخته می‌شوند. کیفیت نتایج این آزمایشگاه‌ها به‌طور مستقیم بر تصمیمات درمانی تأثیر می‌گذارد و ایمنی محیط آزمایشگاهی، کارکنان و بیماران را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این رو، رعایت الزامات ایمنی در این محیط‌ها نه تنها یک ضرورت فنی و تخصصی است، بلکه بخشی از مسئولیت اجتماعی و حرفه‌ای مراکز بهداشتی و درمانی محسوب می‌شود.

دورۀ آموزشی الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد ایزو 15189 (Safety Requirements for Medical Laboratories (Based on ISO 15189)) به‌صورت اختصاصی برای آزمایشگاه‌های پزشکی طراحی شده است. این دوره، چارچوبی جامع برای مدیریت کیفیت، شایستگی فنی و ایمنی در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی فراهم می‌آورد و تأکید ویژه‌ای بر مدیریت ریسک، الزامات ایمنی، و فرهنگ ایمنی در محیط آزمایشگاه دارد.

🎯 چرا این دوره اهمیت دارد؟

ایمنی در آزمایشگاه تنها به استفاده از وسایل حفاظت فردی یا نگهداری مناسب از مواد بیولوژیکی محدود نمی‌شود؛ بلکه یک سیستم مدیریت یکپارچه را می‌طلبد که در آن الزامات کیفیت، ریسک، بهداشت، ایمنی شغلی، آموزش کارکنان، و کنترل مخاطرات زیستی در کنار هم رعایت شود.

این دوره با هدف آشنایی دقیق و کاربردی فراگیران با الزامات ایمنی مندرج در استاندارد ISO 15189 طراحی شده و آنان را برای استقرار یک سیستم ایمنی اثربخش، مبتنی بر اصول بین‌المللی، توانمند می‌سازد.

✅ مزایای شرکت در دورۀ الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد ISO 15189

تسلط بر الزامات ایمنی مورد انتظار در فرآیند اعتباربخشی آزمایشگاه‌ها
توانمندی در طراحی، پیاده‌سازی و پایش سیستم ایمنی آزمایشگاهی
افزایش قابلیت استخدام و ارتقای شغلی در مراکز درمانی و پژوهشی
دریافت گواهینامه معتبر پایان دوره از HSE Arya و CB های معتبر بین المللی

مخاطبان دورۀ الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد ISO 15189

1- مسئولین فنی و مدیران آزمایشگاه‌های تشخیص طبی

2- کارشناسان و تکنسین‌های آزمایشگاه

3- ارزیابان سیستم‌های مدیریت کیفیت آزمایشگاهی

4- مشاوران و ممیزان حوزه ایمنی زیستی و کیفیت آزمایشگاه

5- مدیران، ناظران، افسران، مسئولان، و کارشناسان HSE و بهداشت شغلی در مراکز درمانی

6- علاقه مندان، دانشجویان و فارغ التحصیلان و پژوهشگران علوم آزمایشگاهی، علوم پزشکی و بهداشت حرفه‌ای و HSE

سرفصل دورۀ الزامات ایمنی آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس استاندارد ISO 15189

0. مقدمه

این استاندارد الزامات ایجاد و پشتیبانی از یک محیط کاری ایمن در آزمایشگاه تشخیص طبی را مشخص می نماید. مانند تمام رهنمودهای ایمنی، الزاماتی را برای تأمین وجود شخص خاصی فراهم می سازد که در نهایت مسؤول است و تمام مستخدمین در موارد زیر مسؤولیت شخصی بر عهده خواهند داشت.

ایمنی خودش هنگام کار
ایمنی دیگران که ممکن است تحت تاثیر کار او قرار گیرند

1. هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد تعیین الزاماتی برای رویه های ایمن در آزمایشگاه تشخیص طبی می باشد.

2. مراجع الزامی

استفاده از ISO 15189 براى این استاندارد الزامی است.

3. اصطلاحات و تعاریف

میکروارگانیسم (Microorganism)

موجودی است میکرو بیولوژیکی، سلولی یا غیر سلولی که قادر به همانند سازی یا انتقال ماده ژنتیکی می باشد.

پسماند خطرآفرین (Hazardous waste)

پسماندی است که احتمال اشتعال، احتراق، شعله ور شدن، سایش، مسمومیت، ایجاد واکنش یا آسیب به مردم یا محیط را داشته باشد.

برگه داده های ایمنی مواد (MSDS)

بولتن فنی است که مشروح خطر ها و اطلاعات احتیاطی را فراهم می سازد.

و ...

4. دسته بندی گروه ریسک

گروه ریسک 1 - ریسک کم برای فرد و جامعه
گروه ریسک 2 - ریسک متوسط برای فرد و ریسک محدود برای جامعه
گروه ریسک 3 - ریسک زیاد برای فرد و ریسک کم برای جامعه
گروه ریسک 4 - ریسک زیاد برای فرد و جامعه
و ...

5. الزامات مدیریت

مسؤولیت های مدیریتی
مدیریت بهداشت کارمندان (Staff)

تمام کارکنان باید دارای گواهی مستند آموزشی مربوط به ریسک های بالقوه کار با امکانات موجود در آزمایشگاه (کلینیک) تشخیص طبی باشند.

6. طراحی ایمنی

ملاحظات اولیه
الزامات کلی طرح
شرایط فیزیکی
- روشنایی
- درجه حرارت
- تهویه
- فاکتورهای ارگونومی
- طرح کار با بیماری زاهای زنده
- امنیت آزمایشگاه
- و ...

7. کارمندان، روش ها، مستندسازی، بازرسی و سوابق

مسؤول ایمنی آزمایشگاه

یک مسؤول لزوماً شایسته و مجرب برای ایمنی آزمایشگاه باید تعیین شود تا در موارد ایمنی به مدیران مربوط کمک کند. این شخص باید یک برنامه مؤثر برای ایمنی آزمایشگاه را تدوین، پشتیبانی و پایش کند.

روش ها
- تنظیم ملاقات بازدیدکنندگان/ پیمان کاران
- روش هایی برای رویه های ایمن جابجایی مواد خطرآفرین
- شیوه هایی برای شناسایی نیازهای آموزشی و مستندسازی
- روش هایی برای مستندسازی و پشتیبانی ایمن تجهیزات
- سوابق/ گزارش حادثه و تحقیق
- و ...
ممیزی و بازرسی برنامه ایمنی
- ممیزی برنامه ایمنی
  - خط مشی ایمنی و بهداشت
  - روش های مکتوب کار که شامل رویه های کار ایمن باشد
  - تعلیم و آموزش کارکنان وابسته به آزمایشگاه
  - خدمات و تجهیزات کمکهای اولیه
  - و ...
- بازرسی ایمنی
  - بیانیه آمادگی مناسب و عملکرد دستگاه های اضطراری آتش، زنگ های و روش های تخلیه
  - وضعیت روش ها و مواد برای نفوذ ناپذیری در ریخته شدن مواد خطرآفرین ، شامل دوش های اضطراری
  - وضعیت مستندسازی و روشهای دفع
  - و ...
نظامنامه (Manual) ایمنی
- جلوگیری از آتش سوزی
- ایمنی الکتریکی
- خطرهای میکروبیولوژیکی
- و ...
سوابق
- کلیات
- سوابق بیمارى شغلی، آسیب و حادثه مخرب کارى
- سوابق ارزیابی ریسک
- و ...

8. شناسایی خطرات

بخش های خطرآفرین باید به طور سیستماتیک و به روشنی شناسایی شده و برای خطر مربوط مناسب باشد. در شرایط محیطی خاص، بهتر است بخش خطرآفرین با استفاده از علائم و موانع فیزیکی شناسایی شود.

9. گزارش حوادث، آسیب، سوانح و بیماری های شغلی

آزمایشگاه باید دارای برنامه ای برای گزارش حوادث، آسیب ها، سوانح و بیماری های شغلی و نیز خطرهای بالقوه باشد.

10. آموزش

سرپرست آزمایشگاه باید برنامه های آموزشی ایمنی کارگران را که به وسیله تمام کارکنان آزمایشگاهی شامل کارگران حمل و نقل و تمیزکاری انجام می شود را تأمین نماید.