ایمنی کار در ارتفاع و داربست بندی

ایمنی کار در ارتفاع و داربست بندی چیست؟

کار در محیط های صنعتی همواره با مخاطرات بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی همراه است. این مخاطرات در فعالیت های مختلف کاری می توانند به شکل های متفاوتی ظاهر شده و در صورت عدم برنامه ریزی و کنترل صحیح، پیامدهایی را به دنبال داشته باشند که گاهی اوقات جبران آنها به هیچ وجه امکان پذیر نیست. از این رو داشتن برنامه ای نظام مند برای شناسایی خطرات شغلی و لحاظ نمودن برنامه های کنترلی و پیشگیرانه به منظور جلوگیری از بروز پیامدهای ناگوار در محیط کار امری اجتناب ناپذیر است.« کار در ارتفاع» از جمله فعالیت هایی است که در محیط های کاری مختلف به صورت روزمره و یا برای انجام برنامه های تعمیر و نگهداری انجام می شود. شرایط خاص کار در ارتفاع،‌ آن را به فعالیتی خاص از نظر نوع مخاطرات و پیامدهای حوادث احتمالی آن تبدیل نموده است. وجود این شرایط، اقدامات خاصی را نیز به منظور حصول اطمینان از برقرار شدن ملاحظات ایمنی، بهداشت و محیط زیست نیاز خواهد داشت. در تدوین این مجموعه سعی شده تا با توجه به شرایط و ملاحظات ذکر شده، یک راهنمای کاربردی برای استفاده در زیر مجموعه های بهداشت حرفه ای ارائه شود.

سرفصل دوره ایمنی کار در ارتفاع و داربست ‌بندی

1- کلیات

2- برنامه ریزی جهت كار در ارتفاع

برنامه ریزی كار در ارتفاع فرآیندی است كه نیاز به یك مدیریت متمركز دارد. در این فرآیند هدایت تیم بر عهده گروهی از متخصصین مجرب خواهد بود كه احاطه كاملی بر عملیات و نحوه ایمن سازی آن داشته باشند. برنامه ریزی کار در ارتفاع در 3 مرحله انجام می شود:

• آنالیز خطرات
• شناسایی خطرات
• پیش بینی اقدامات كنترلی

3- موقعیت انجام عملیات

موقعیت انجام عملیات از جمله مواردی است كه در تجزیه و تحلیل خطرات كار در ارتفاع و پیش بینی اقدامات كنترلی بایستی مورد بررسی قرار گیرد. خطوط هوایی انتقال برق، حفاریهای بدون پوشش، تأسیسات زیر زمینی و ... از جمله مواردی به شمار میروند كه بایستی وضعیت آنها در محلی كه عملیات كار در ارتفاع انجام میشود، مشخص و در صورت نیاز تمهیدات لازم جهت پیشگیری از بروز حوادث ناشی از آنها پیش بینی گردد.

4- شرایط محیطی انجام عملیات (آب و هوا، نور و ... )

• در هنگام وقوع بادهای شدید كه سرعت آن بیش از 50-40 كیلومتر در ساعت باشد، كار در ارتفاع بایستی تعطیل شود.
• در هنگام وقوع رعد و برقهای شدید، كار در ارتفاع به دلیل امكان برق زدگی بویژه بر روی داربستهای فلزی ممنوع است.
• در هنگام بارندگی، هر گونه عملیات با استفاده از تجهیزات برقی بویژه جوشكاری برق و همچنین در شرایطی كه سطوح كار در اثر ریزش باران لغزنده میشود، ممنوع است.
• در هنگامی كه نور كافی در محیط عملیات وجود نداشته باشد و یا در شرایطی كه بعلت گرد و خاك، مه و یا بارش باران و برف، میزان دید كافی نباشد، بایستی عملیات كار در ارتفاع تعطیل گردد.

5- توانایی های فیزیكی و روانی مجریان عملیات

• جریان عملیات كار در ارتفاع بایستی از سلامتی كامل برخوردار و فاقد ترس از ارتفاع باشند.
• این افراد بایستی دارای قدرت بدنی، چالاكی، مهارت دستی و هماهنگی مناسب جهت كار در ارتفاع باشند.
• مجریان عملیات كار در ارتفاع بایستی توانائی سمعی مورد نیاز جهت شنیدن اصوات و صدای سایر همكاران را بدون سمعك یا با استفاده از سمعك داشته باشند. این مسئله بویژه جهت شنیدن اخطارهای ایمنی اهمیت دارد.
• علایم دال بر نقص عضو یا عدم تعادل روانی كه به تأیید پزشكان متخصص رسیده باشد، میتواند منجر به آسیب رساندن به فرد یا دیگران شود و به همین جهت بایستی در بكارگیری افراد جهت كار در ارتفاع مد نظر قرار گیرد.

6- ایمنی سكوها و سطوح عملیات (داربست و ...)

• ایمنی داربست‌ها

 برای كلیه كارهایی كه نمی توان آنها را در ارتفاع با استفاده از نردبان یا وسایل دیگر بطور اطمینان بخشی انجام داد، از داربستهای مناسب و كافی استفاده می شود.

• ایمنی جایگاه‌های كار

• كلیه داربست ‌هایی كه كاركنان بر روی آن كار میكنند، باید دارای فضای كافی جهت اجرای كار مورد نظر باشند.
• هیچ بخشی از جایگاه كار نبایستی بر روی آجرهای لق، لوله های آب، دودكش و سایر مصالح غیر مطمئن و نامناسب قرار گیرد.
• پهنای جایگاه با در نظر گرفتن نوع كار بایستی مناسب باشد و در هر بخش آن باید گذرگاهی به پهنای 60 سانتی متر فارغ از هر مانع ثابت و مصالح انباشته شده فراهم گردد.

7- جداسازی عملیات

برای جداسازی محوطه عملیات كار در ارتفاع بایستی یك یا چند مورد از موارد زیر بكار گرفته شود:‌

• ایجاد سازه های حفاظتی محصور كننده
• گماردن یك یا چند نگهبان با پرچم خطر
• نصب علایم آگاهی دهنده و وسایل كنترل مسیر
• نصب چراغهای چشمك زن یا علایم شبرنگ با قرار دادن نرده­های حفاظتی متحرك

8- روشها و تجهیزات ایمن سازی عملیات

•   ایمنی ماشین آلات كار در ارتفاع

• بالابرها بایستی بر اساس دستورالعمل سازنده و با رعایت مواردی از جمله تناژ بالابر مورد استفاده قرار گیرند.
• اپراتور بالابر باید اطلاعات لازم در خصوص بالابری كه با آن كار میكند داشته باشد و ظرفیت بالابری آنرا بداند.
• بكارگیری بالابرهایی كه در فضای آزاد مورد استفاده قرار میگیرند، در شرایط باد شدید، صاعقه، كاهش شدید دید در هنگام باران، برف، مه و ... مجاز نمی باشد.
• انجام هر گونه عملیات حرارتی از جمله جوشكاری و سنگ زنی بر روی قطعات وسایل بالابر ممنوع است، زیرا سبب از بین رفتن استحكام این وسایل خواهد شد.

9- آمادگی جهت واكنش در شرایط اضطراری

با توجه به ریسك های پیش بینی شده عملیات كار در ارتفاع كه توسط اداره HSE ارزیابی میگردد،‌ اقدامات زیر جهت واكنش در شرایط اضطراری صورت میگیرد:‌

• حضور مستمر تیم پزشكی به همراه امكانات و تجهیزات لازم در محل اجرای عملیات.
• وجود نفرات آموزش دیده جهت ارایه كمكهای اولیه در بین مجریان عملیات كار در ارتفاع.
• حضور خودروهای امدادی به همراه بهیار آموزش دیده جهت انتقال مصدومین در محل اجرای عملیات.

10- آموزش كاركنان در خصوص پیشگیری سقوط از ارتفاع

كلیه كاركنان بایستی در ارتباط با مخاطرات و ایمن سازی فعالیت كار در ارتفاع آموزشهای لازم را دیده باشند .این برنامه آموزشی بایستی شامل موارد زیر باشد:‌

• آشنایی با خطرات كار در ارتفاع
• آشنایی با ایمنی سكوها و سطوح عملیات
• آشنایی با توانایی‌های فیزیكی و روانی لازم جهت متصدیان عملیات
• آشنایی با تأثیرات و الزامات ایمنی مربوط به موقعیت و شرایط محیطی انجام عملیات

11- بازرسی، حفظ و نگهداری تجهیزات جلوگیری از سقوط

• بازرسی داربستها

• كلیه تجهیزات حفاظتی پیشگیری از سقوط و تجهیزات كاهش ارتفاع بایستی همه روزه پیش از استفاده مورد بازرسی قرار گرفته و در صورت نقص تعویض گردند.
• پیش از بكارگیری داربست باید شخص صلاحیتداری آنرا بررسی كند تا اطمینان حاصل نماید كه
• داربست در وضعیت پایداری است.
• تجهیزات ایمنی لازم در جای خود قرار دارند.
• وسایلی كه برای ساخت آن بكار رفته اند سالم اند.
• داربست برای انجام كاری كه در نظر گرفته است مناسب است.

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک کنید