* اگر ویدئو پخش نمی شود، اینجا کلیک کنید *
مشاهده / دانلود ویدئوی معرفی دوره آشنایی با مبحث 12 مقررات ملی ساختمان ایران
مقررات ملی ساختمان ایران (INBR) چیست؟
مقررات ملی ساختمان مجموعه قوانین لازم‌الاجرایی است که رعایت آن در ساخت و ساز می‌تواند به تأمین ایمنی و آسایش ساکنان آنها منجر شود. مقررات ملی که با توجه به سطح فناوری کشور تدوین شده است، امروزه میثاق جامعه مهندسی کشور است و توانسته است قابلیت‌های خود را در عرصه‌های مرتبط نشان دهد.
مقررات ملی در کشور ما سابقه طولانی نداشته و در مواردی نیز حسب نیاز، ضوابط سایر کشورها بومی شده است، اما امروز با توجه به حجم بالای ساخت و سازها و نیاز روزافزون به روش‌های طرح و اجرای نوین و مصالح و فرآورده‌های ساختمانی، باید بیش از پیش مورد توجه جامعه مهندسی و صنایع مرتبط کشور قرار گیرد، به گونه‌ای که مقررات ملی ساختمان در تمام وجوه و ارکان ساخت و ساز حاکم باشد. این وظیفه بزرگی است که باید جامعه مهندسی به دوش بکشد.
تجربه زلزله‌های گذشته، پایین بودن عمر مفید ساختمانها، نیاز به تعمیرات فراوان در طول دوره بهره‌برداری ساختمانها و ... نشان می‌دهد که ساخت و سازهای سنتی دیگر جوابگوی جامعه روبه رشد ایران اسلامی نیست و با توجه به افق سند چشم‌انداز بیست ساله کشور، اهمیت مقررات ملی ساختمان بیش از پیش آشکار می‌شود.
(مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی)
مقدمه مبحث 12 مقررات ملی ساختمان ایران
افزایش جمعیت شهری و نیاز به محل سکونت و کار در شهرها و به خصوص شهرهای بزرگ افزایش تراکم و افزایش ارزش املاک را به دنبال دارد. این افزایشها عموماً باعث توسعه عمودی شهرها و افزایش طبقات ساختمانها در بالا و زیر همکف می شود.
افزایش طبقات ساختمانها از یک طرف مدت ساخت را افزایش می دهد و از طرف دیگر، نیاز به فضاهای شهری برای حمل و نقل، تخلیه و جابجایی مصالح و اجرای عملیات ساختمانی را افزایش می دهد. ساخت و ساز وسیع و حجیم در مناطق شهری اثر جدی بر ایمنی، محیط زیست و زندگی روزمره ساکنین این مناطق می گذارد.
مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان (ویرایش چهارم) تحت عنوان ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا موارد زیر را مد نظر قرار داده است:
-
خطراتی که ایمنی، محیط زیست و زندگی روزمره ساکنین مجاور کارگاه های ساختمانی را تحت تأثیر قرار می دهد.
-
ریسک، ارزیابی ریسک، مدیریت ریسک و به طور کلی مدیریت ایمنی کارگاه های ساختمانی.
-
ارتقای ایمنی و بهداشت کار شاغلین کارگاه های ساختمانی.
-
ایمنی گودبرداری و تخریب.
-
رعایت حق مالکیت مجاورین کارگاه ساختمانی در موقع اجرای عملیات ساختمانی به خصوص در گودبرداری.
-
تفکیک وظایف و مسئولیتهای دست اندرکاران.
(کمیته تخصصی مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان)
مخاطبان دوره مبحث 12 مقررات ملی ساختمان ایران
- کارشناسان، افسران و مسئولین ایمنی و HSE
- کارشناسان رشته های راه و ساختمان، معماری و عمران
- کارکنان، کارگران، مدیران و پیمانکاران عملیات های ساختمانی
- علاقه مندان و دانشجویان رشته های ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE)
سرفصل دوره مبحث 12 مقررات ملی ساختمان ایران
1- کلیات
هدف این مبحث، تعیین حداقل ضوابط و مقررات به منظور تأمین ایمنی، بهداشت کار و حفاظت از محیط زیست هنگام اجرای عملیات ساختمانی است.
-
دامنه کاربرد
-
تعاریف کلی و واژه ها
-
مجوزهای خاص و اقدامات قبل از اجرا
-
مسئولیت ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط زیست
2- ایمنی
سازنده باید نسبت به شناسایی شرایط و مخاطرات احتمالی محیط کار و ارزیابی ریسک هایی که ممکن است از این مخاطرات بوجود آید، اقدام نموده و اقدامات پیش گیرانه مناسب در جهت حذف مخاطرات احتمالی و به عبارت دیگر مدیریت ریسک را بعمل آورد.
-
ایمنی عابران و مجاوران کارگاه ساختمانی
-
جلوگیری از سقوط افراد
-
جلوگیری از حریق، سوختگی و برق گرفتگی
3- بهداشت کار، محیط زیست، تسهیلات بهداشتی و رفاهی
سازنده باید اولویت اقدامات کنترلی را بر انجام اقدامات کنترلی در مبدأ ایجاد خطرات و عوامل زیان آور در محل های کار کارگاه ساختمانی قرار دهد.
-
آب آشامیدنی
-
سرویس های بهداشتی
-
محل های تعویض لباس (رختکن)
-
غذاخوری، محل اقامت و استراحت کارگران
-
نور و روشنایی
-
تهویه
-
کمک های اولیه
4- وسایل و تجهیزات حفاظت فردی
کلیه وسایل و تجهیزات حفاظت فردی باید به طور مستمر توسط اشخاص ذیصلاح بازرسی و کنترل شده و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض شوند تا همواره برای تأمین حفاظت کارگران آماده باشند.
-
کلاه ایمنی
-
حمایل بند کامل بدن و طناب مهار
-
عینک ایمنی و سپر محافظ صورت
-
ماسک تنفسی حفاظتی
-
کفش و پوتین ایمنی
-
چکمه و نیم چکمه لاستیکی
-
دستکش حفاظتی
-
لباس کار
-
گوشی حفاظتی
-
جلیقه نجات
-
گتر حفاظتی
5- وسایل و سازه های حفاظتی
در طراحی قسمت های مختلف وسایل و سازه های حفاظتی که تحت تأثیر بارهای ثقلی و یا بارهای ناشی از اثرات محیطی قرار می گیرند، باید مفاد مبحث ششم مقررات ملی ساختمان (بارهای وارده بر ساختمان) رعایت گردد.
-
جان پناه و نرده حفاظتی موقت
-
پاخورهای حفاظتی
-
راهروی سرپوشیده موقت
-
سرپوش حفاظتی
-
پوشش موقت فضاهای باز
-
سقف موقت
-
تورهای ایمنی
-
حصار حفاظتی موقت
6- وسایل، تجهیزات و ماشین آلات ساختمانی
وسایل، تجهیزات و ماشین آلات ساختمانی موضوع این فصل عبارتند از مواردی نظیر:
-
دستگاه ها و وسایل موتوری بالابر (جرثقیل، پمپ بتن ثابت و متحرک، لیفتراک، آسانسور موقت)
-
ماشین آلات خاکبرداری و گودبرداری (بیل مکانیکی، لودر، و ...)
-
وسایل و ماشین آلات الکتریکی و مکانیکی (دستگاه های نجاری، جوشکاری، و ...)
-
دستگاه ها و وسایل موتوری بالابر
-
وسایل موتوری نقل و انتقال، خاکبرداری و جابجایی مصالح ساختمانی
7- وسایل دسترسی
منظور از وسایل دسترسی، وسایلی است موقتی از قبیل داربست، نردبان، راه پله، راه شیب دار، بالابر سیار و نظایر آن که برای دسترسی افراد به قسمتهای مختلف بنای در دست احداث، تعمیر، بازسازی و یا تخریب مورد استفاده قرار می گیرد.
8- تخریب
هر اقدامی که مستلزم جدا کردن مصالح از ساختمان به منظور حذف، نوسازی، تعمیر، مرمت و بازسازی تمام یا قسمتی از بنا باشد، تخریب نامیده می شود.
-
تخریب کف و سقف
-
تخریب دیوارها
-
تخریب سازه های بتنی
-
تخریب سازه های فولادی
-
تخریب دودکش های بلند صنعتی و سازه های مشابه
-
مصالح و ضایعات
9- عملیات خاکی
منظور از عملیات خاکی عبارت است از: خاکبرداری، خاکریزی، تسطیح زمین، گودبرداری، پی کنی ساختمانها، حفر شیارها، شمع ها، کانال ها، چاه ها و مجاری آب و فاضلاب با وسایل دستی یا مکانیکی.
-
گودبرداری (حفر طبقات زیرزمین و پی کنی ساختمانها)
-
حفاری چاه ها و مجاری آب و فاضلاب
10- عملیات ساخت، برپایی و نصب اسکلت ساختمان
عملیات ساخت، برپایی و نصب، نظیر جوشکاری، برشکاری و پیچ و مهره کاری سازه های فولادی، همچنین عملیات قالب بندی، آرماتوربندی و بتن ریزی در سازه های بتنی باید توسط اشخاص ذیصلاح انجام شود.
-
اجرای سازه های فولادی
-
اجرای سازه های بتنی
11- سایر مقررات مربوط
هرگونه تغییرات و جابجایی در کنتورهای برق، گاز، آب و اتصالات قبل از کنتورها، فقط باید توسط مأموران سازمانها و مسئولان ذیربط صورت گیرد.
-
تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع
-
سیم کشی و نصب تأسیسات و تجهیزات برقی
-
سیم کشی برای استفاده های موقت
-
نصب قطعات پیش ساخته بتنی
-
کار بر روی بام ساختمان ها، سقف های شیب دار و شکننده
-
نقاشی و پوشش سطوح با مواد شیمیایی و یا دیگر مواد قابل اشتغال
-
حمل و نقل، جابجایی و انبار کردن مصالح
جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید