انتخاب، آزمون و کاربرد تجهیزات حفاظت فردی (PPE)

وسایل حفاظت فردی (PPE) چیست؟

PPE مخفف عبارت Personal protective equipment به معنای تجهیزات حفاظت فردی برای فراهم کردن سلامتی در برابر خطرات احتمالی هستند. تعدادی از معروف ترین تجهیزات حفاظت فردی عبارتست از: کلاه ایمنی، کفش ایمنی، دستکش و کمربند ایمنی می باشد. استفاده از وسایل و تجهیزات حفاظت فردی آخرین مرحله در مدیریت ریسک و کنترل خطرات است. به این معنا که صرف استفاده از تجهیزات حفاظت فردی نباید تنها اقدام در برابر کاهش ریسک تلقی شود. بلکه آخرین مرحله ای است که باقیمانده ریسکهای کاهش یافته را پوشش میدهد.

مخاطبان دوره انتخاب، آزمون و کاربرد تجهیزات حفاظت فردی

1- مدیران و کارشناسان صنایع

2- مسئولین ایمنی صنایع

3- دانشجویان رشته های ایمنی، بهداشت و محیط زیست

سرفصل دوره انتخاب، آزمون و کاربرد تجهیزات حفاظت فردی

1- وسايل حفاظت فردي

شامل گسترده وسيعي از لوازم، وسايل و تجهيزات كه به منظور حفاظت قسمتهای مختلف بدن افراد از موي سر گرفته تا كف پاها در برابر انواع خطرات احتمالي در محيط هاي مختلف كاري طراحي، ساخته و ارائه مي شود.

2- انتخاب وسايل حفاظت فردي

     موارد قابل توجه در انتخاب وسایل حفاظت فردی:

• استفاده ناقص و يا غلط از PPES و در نتيجه عدم تأمين حفاظت كافي را منجر می شود.
• بخش تفكيك ناپذير و در عين حال حياتي از يك برنامه موفقيت‌آميز، PPES می باشد.
• براي اينكه وسايل حفاظت فردي بتوانند بالاترين سطح ممكن حفاظت را تأمين كنند لازم است كه به طور مناسب انتخاب شده،  به بهترين نحو ممكن نگهداري و به طور صحيح و مداوم مورد استفاده قرار گيرند.

3- استانداردهای مربوط به وسايل حفاظت فردی

      از جمله این استانداردها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بعد از تشكيل اتحاديه اروپا مقرراتي تحت عنوان CE وضع شده است كه علاوه بر استاندارهاي ملي، اين استاندارد در كل كشورهاي اروپايي رعايت مي‌شود.
• براي وسايل حفاظت فردي اين استاندارها با دو حرف EN و يك كد براي هر وسيله حفاظت فردي خاص ارائه شده است. به طور مثال استاندارد كلاه ايمني EN 397 مي‌باشد.

4- اهداف به کارگیری وسایل حفاظت فردی

• به عنوان ابزار كار تلقي شده كه بدون آنها پرداختن به شغل مورد نظر غيرممكن است.
• به عنوان مكمل اقدامات اساسي ايمني بر روي محيط و پيرامون كارگر و آنچه كه در اختيار دارد.
• در شرايطي كه اقدام اساسي ايمني محتاج زمان باشد، در اينصورت تنها امكان تامين شرايط ايمني براي افراد به طور موقت خواهد بود.

5- وسايل حفاظت فردي سر

سر يكي از بخش‌هاي بحراني انسان در برابر حوادث، چه شغلي و چه غير شغلي می باشد. به علت وجود اندام های حساس و حیاتی از قبیل سيستم اعصاب مركزي وارد شدن كوچكترين ضربه باعث مرگ فرد و يا جراحات و آسيب‌ هاي شديد و دائمي به سرمی شود. خطرات عمده‌اي كه ناحيه سر را در محيط‌هاي شغلي تهديد مي‌نمايد شامل:

• آتش گرفتن موي سر
• بارهاي معلقي كه مي توانند سقوط كنند.
• گير كردن موي سر در بين بخش هاي متحرك ماشي آلات
• اجسام و گوشه هاي تيز ( خصوصا در ساختمان ها ) در ارتفاع سر
• تيرها ، اشياء و بارهاي بالاي سر كه امكان برخورد سر با آن ها وجود دارد.

6- خصوصيات كلاه ايمني

فشار وارده به جمجمه را از طريق توزيع نيروي وارده در حداكثر سطح ممكن محدود نمايد. علاوه بر اين، پوسته سخت كلاه وظيفه دارد كه سر را از ضربات وارده در اثر برخورد اشیاء و اجسام با آن و بالعكس محافظت نمايد. از طريق شكل كروي و سطح صاف خود بتواند با تغيير جهت و برگردان اشيائي كه بر روي آن سقوط مي كنند ميزان نيروي وارده را تقليل دهد.

7- وسايل حفاظت فردي چشم

جراحات وارده به چشم به دليل حساسيت عضو آسيب پذير در اغلب موارد مي تواند خسارات و ضايعات جبران ‌ناپذير را به كارفرما، مصدوم و جامعه تحمل كند. نتايج بعضي مطالعات نشان مي‌دهد كه 5 درصد كل حوادث شغلي از نوع حوادث چشمي مي‌باشد. از طرف ديگر يافته ها نشان مي دهند که 60 درصد افرادي که به صورت شغلي دچار حوادث شغلي مي شوند، در حين حادثه فاقد تجهيزات حفاظت فردي چشمي بوده اند.

8- وسايل حفاظت فردي دستگاه شنوايی

در صورتي كه كنترل صدا از طريق كاهش صدا در منبع توليد و جلوگيري از انتقال صدا عملي نباشد تنها راه چاره استفاده از وسايل حفاظت شنوايي است. حتي در كارگاه ‌هايي كه تراز صداي عمومي در آنها پائين‌تر از حد استاندارد مي‌باشد تعدادي از كارگران ماشين‌ هاي پرصدا به چنين حفاظ‌هايي نيازمندند. انتخاب وسايل حفاظتي شنوايي بايستي با توجه به صداي محيط، مدت مواجهه و خصوصيات فيزيكي فرد استفاده كننده صورت گيرد.

9- وسايل حفاظت فردي دست و بازو

بر اساس آمارهاي ارائه شده ميزان آسيب ديدگي دست، بين 40 تا 60 درصد كل حوادث شغلي است. در كشور ايران طبق تحقيقات مشخص شده است كه 47% حوادث مربوط به ناحيه دست مي‌باشد.

10- وسايل حفاظت فردي پا

صدمات و آسيب هاي وارده به ناحيه پا يكي از معمول ترين حوادث شغلي در اغلب محيط هاي صنعتي به حساب مي آيد. سقوط اشياء سنگين بر روي پا به ويژه ناحيه پنجه مي تواند منجر به ايجاد جراحات شديد مي شود. سوختگي هاي پا در اثر تماس با فلزات مذاب، جرقه ها، مواد شيميايي خورنده به وفور در صنايع آهن و فولاد، شيميايي، كوره كاري و نظاير آنها ديده مي شود. بريدگي، خراشيدگي و سوراخ شدگي پاها يكي از حوادث معمول در بسياري از محيط هاي كار  محسوب مي شود. درماتيت ها يا اگزماها ممكن است در اثر تماس پا با طيف وسيعي از مواد، نظير اسيدها، باز ها و بسياري از مواد ديگر رخ دهد.

11- وسايل حفاظت فردي تنه و پوست

در محيط‌هاي كار طيف گسترده‌اي از خطرات وجود دارد كه مي‌تواند تنه و پوست را تهديد ‌نمايد. به دليل وسعت قابل توجه تنه انسان در مقايسه با بخش‌هاي ديگر بدن و همچنين قرار گرفتن تعداد زيادي از اندام‌‌هاي حياتي نظير قلب، ريه، كبد، ستون فقرات و غيره در آن، احتمال بروز خطرات و همچنين شدت پيامد خطرات حاصله در آن بسيار  بالا بوده و بنابراين كنترل خطرات موجود در محيط كار و همزمان با آن تهيه تدابير حفاظتي براي اين قسمت از بدن حائز اهميت مي‌باشد.

12-  وسايل حفاظت فردي دستگاه تنفسي

يکي از مهمترين راه هاي اصلي تماس با مواد زيان آور هوا، راه تنفسي است. مواد زيان آور مي توانند باعث وارد شدن صدمات فيزيکي و ايجاد تحريک در سيستم تنفسي شده و يا پس از جذب در ريه ها به قسمت هاي ديگر بدن نيز منتقل شوند. بنابراين تأمين سلامت اين دستگاه از طريق تهيه و انتخاب وسيله حفاظتي مناسب نقش بسزايي در سلامتي كارگران در معرض آلاينده‌هاي هوا خواهد داشت.

13- تجهيزات حفاظتی کار در ارتفاع

سقوط از ارتفاع حادثه اي است كه پيامد آن صدمات و خسارات جبران ناپذيري است. كارگران كارگاه هاي ساختماني، مقني ها، كارگران برق و مخابرات به منظور جلوگيري از سقوط بايد مجهز به كمربند ايمني و طناب نجات باشند.

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک کنید