
وظایف ایمنی سرپرستان چیست؟
گرچه سرپرستان كارگاهها، وظايف خطيري در زمينه افزايش توليد، كاهش ضايعات و حفاظت از تأسيسات كارگاه به عهده دارند، اما مسئوليت مهمتر آنان حفظ و ارتقاء سطح سلامت كاركنان و پيشگيري از بروز حادثه است زيرا كاهش توليد و خسارتهاي مادي را مي توان به روشهاي مختلف جبران كرد اما معلوليت دائم و مرگ كاركنان را هرگز نمي توان جبران كرد. امروزه كاركنان صنايع بحق انتظار دارند كه سرپرستان كارگاه نسبت به خطرات بسيار زيادي كه جان آنها را تهديد مي كند، نه تنها بي تفاوت نباشند بلكه آنها در راه برقراري يك محيط سالم و بي خطر پيشقدم باشند تا كاركنان با دلگرمي و بدون ترس از بيماري و حادثه به فعاليت خود ادامه دهند.
مخاطبان دوره وظایف ایمنی سرپرستان
1- سرپرستان کارگاه ها و صنایع
2- مدیران شرکت ها
سرفصل دوره وظایف ایمنی سرپرستان
1- مديريت ايمني و سلامت محيط كار
جراحت ها و بيماري هاي مرتبط با كار باعث ضايع شدن منابع انساني سازمان ميشود و افزايش تصادفات در كار باعث ايجاد اختلال در خطوط پايين سازمان ميشود كه اين عوامل علاوه بر زيان مالي موجب عدم توانايي سازمان در نگهداري كاركنان توانمند ميشود. ايمني و سلامت حرفهاي تنها رعايت حال ديگران نيست بلكه يك جنبه ضروري و اساسي از بهره وري هر سازماني ميباشد و اگر سازمانها بتوانند نرخ و مقدار حوادث حرفهاي، بيماريها و استرس نامطلوب را كاهش دهند، كيفيت زندگي كاري كاركنان بهبود پيدا كرده و آنها اثربخش تر خواهند بود.
2- عوامل كليدي بهبود ايمني و سلامت حرفهاي محيط كار
سه عامل مهم در این مبحث شامل:
-
فرهنگ: بدون يك فرهنگ مناسب با اين اعتقاد كه جراحتها و بيماريها ميتوانند قابل اجتناب باشند افراد شروع به مريض شدن، زخمي شدن و مردن خواهند كرد. افراد شروع خوبي در محيط كار نخواهند داشت و امكان ترك خدمت افراد شايسته وجود دارد. پيروي از رويههاي توسعه، ارتباطات درست آموزشي، توجه به جزئيات، هماهنگي، مسئوليت فردي، آموزش كلي و جزئي كاركنان و افزايش دقت افراد ارزشهاي اساسي يك فرهنگ مناسب ميباشد.
-
سيستم ها: در سازمانها سيستمهاي مرتبط با ايمني و سلامت حرفهاي بايد حاضر و فعال باشند. اين سيستمها شامل القاء، آموزش، سياستها، استانداردها، مميزي، فعاليتهاي ايمني، ارزيابي عملكرد و طرحهاي بهبود ميباشند. به علاوه اين سيستمها بايد شامل مكانيزم هاي رسمي و با دوام براي شامل شدن همه كاركنان در برنامههاي ايمني و سلامت حرفهاي باشند.
-
سخت افزار: شامل طرح، وسيله و مواد است. نكته مهم در اينجا طراحي خريد، نصب و عمليات بر اساس نيازهاي ايمني است. در تهيه سخت افزار بايد دغدغههاي ايمني و سلامت در نظر گرفته شود و از مناسب بودن و ايمني آن اطمينان حاصل شود.
3- اجزاي برنامه ايمني
-
ايجاد پيوسته نظارتها و كنترلها
-
ايجاد تعهد و حمايت مديريت عالي
-
ايجاد اهداف ايمني و سلامت حرفهاي
-
تشويق فعاليت مشاركتي بوسيله همه كاركنان
-
ساختن پروندههاي مناسب ايمني و سلامت حرفهاي
-
توسعه فلسفه عمليات مديريت منابع انساني و اهداف استراتژيك
4- ارزيابي عملكرد ايمني و سلامت
مميزي ايمني و سلامت، مديران منابع انساني را براي بدست آوردن بازخورد در مورد كارائي و اثربخشي برنامههاي ايمني و سلامت حرفهاي سازمانها و انجام عمل درست و اصلاح شده فعال ميكند. مميزي ايمني و سلامت حرفهاي اين امكان را ايجاد ميكند تا در زمان معين و برنامه ريزي شده خطرات به طور سيستماتيك تحت نظر قرار گرفته و كنترلهايي به منظور اطمينان از سياستهاي ايمني و سلامت حرفهاي ايجاد شوند. در انجام اين كار سازمانها بايد ارزيابي يكپارچه را توسعه داده و دادههاي مورد نياز مديران به منظور بهبود عملكرد ايمني و سلامت و ايجاد يك فرهنگ ايمني مثبت را تأمين كنند.
5- تكنيك هاي ارزيابي عملكرد ايمني و سلامت
-
بازرسي محيط كار: توجه اساسي به موارد قابل مشاهده در محيط كار به عنوان يك رويكرد بوسيله ايجاد يك مكان مشاهده و استنباط از طريق مشاهدات
-
گردش ايمني: مشاهده و مرور سيستماتيك يك طرح يا مكان، براي مثال بازديد دورهاي از محيط كار
-
نمونه گيري ايمني: شامل مرور جنبههاي خاص ايمني و سلامت به صورت تصادفي
-
نمونه گيري رفتار: ارزيابي رفتار كاركنان بر اساس يك نمونهگيري سيستماتيك به منظور ايجاد رفتارهاي ايمن كه ممكن است نياز به اصلاح داشته باشد. براي مثال بوسيله آموزش يا طراحي بهبودها
-
ارزيابي خطر احتمالي: مثل تحليل درخت تصميم، مورد توجه قرار دادن نماينده (مد) شكستها، تحليل اثر، تحليل وقايع و بررسي احتمالات كه به عنوان يك پيش درآمد براي برنامههاي كاهش خطر است
-
تكنيك هايHAZAN\HAZOP : حاضر كردن تخصصها، ارزيابي و امكان سنجي بر مبناي اقتضاء و فرايندهاي ويژه استقرار به عنوان يك قسمت برنامه ريزي ارزيابي خطر
-
تحليل دادههاي تصادفات، بيماريها و خسارات: ارزيابي وقايع خاص گذشته با رويكرد اجتناب از تكرار
-
تحليل دادههاي خطاي نزديك: گونهاي از مورد بالا كه دادههاي محتمل ايجاد كننده تصادفات يا وقايع نامطلوب تحليل ميشوند ( با رويكرد اجتناب از خطرات مهم)
-
مديريت با بصيرت و درخت ريسك: استفاده از يك تحليل درختي منطقي براي تحليل وظايف سازماني مورد نياز در مديريت فناوريهاي پر خطر، همچنين بدست آوردن نوعي بينش از بررسي تصادفاتي كه اخيراً رخ داده و مميزي ايمني
-
تحليل ايمني شغلي: تحليل يك به يك حوادث رسمي كه در آن تكنيكهاي مطالعه كار و تحليل وظيفه براي شناسائي حوادث بالقوه در يك شغل استفاده ميشود
6- اهميت مديريـت بــر فرايند حوادث
آمار و ارقام و هزينه هاي مربوط به حوادث و آسيبهاي شغلي به حدي است كه لزوم توجه جــدي و مــديريت بر حوادث را چند برابر مي كند. به طور نمونه در شركت دوپانت در سال 1997 هزينه حادثه اي كه به معلوليت منجر شده است به طور متوسط 25000 دلار براي اين شركت بوده است. راهکارهای کاهش حوادث شامل:
-
تقويت فرهنگ ايمني
-
معني دار ساختن معاينات دوره اي
-
ساز و كار پياده سازي نظام چرخش شغلي
-
ساز و كار مديريت صحيح بر فرايند حوادث بالقوه
-
ايجاد تعادل و تناسب در تسهيلات رفاهي كاركنان
-
ايجاد تعادل بين جسم، روان و مسائل اجتماعي كاركنان
7- جلسه کوتاه ایمنی در محل کار (Toolbox Meeting )
یک جلسه یا یک صحبت گروهی کوتاه درباره یک موضوع بخصوص ایمنی است. یک جلسه گفتگوی باز، جائیکه هر کس میتواند نقطه نظر خود را بگوید و یا آنچه را که بنظرش رسیده بازگو کند در باره مورد ناایمنی که دیده یا شاهد بوده سخن بگوید.
-
هشیاری نسبت به ایمنی و رفتار ایمن را ارتقاء دهیم
-
با تمام کارگران در سطوح مختلف ارتباط مستقیم برقرار کنیم
-
در مورد Anomaly ها و وقایعی که اخیرا اتفاق افتاده بحث کنیم
-
مطالبی که در جلسه مطرح می شود شامل:
-
وسایل ایمنی فردی
-
وسائل، ابزار، ابزار برقی، ماشینها
-
حمل سیلندرها، نگاهداری سیلندرها، سیلندر اکسیژن
-
شرح وظایف ، خطراتی که در انجام کار آنها موجود است
-
خطرات، وقایع، حوادث، Anomaly ها، Near miss ها