وظایف ایمنی سرپرستان

وظایف ایمنی سرپرستان چیست؟

گرچه سرپرستان کارگاهها، وظایف خطیری در زمینه افزایش تولید، کاهش ضایعات و حفاظت از تأسیسات کارگاه به عهده دارند، اما مسئولیت مهمتر آنان حفظ و ارتقاء سطح سلامت کارکنان و پیشگیری از بروز حادثه است زیرا کاهش تولید و خسارتهای مادی را می توان به روشهای مختلف جبران کرد اما معلولیت دائم و مرگ کارکنان را هرگز نمی توان جبران کرد. امروزه کارکنان صنایع بحق انتظار دارند که سرپرستان کارگاه نسبت به خطرات بسیار زیادی که جان آنها را تهدید می کند، نه تنها بی تفاوت نباشند بلکه آنها در راه برقراری یک محیط سالم و بی خطر پیشقدم باشند تا کارکنان با دلگرمی و بدون ترس از بیماری و حادثه به فعالیت خود ادامه دهند.

مخاطبان دوره وظایف ایمنی سرپرستان

1- سرپرستان کارگاه ها و صنایع

2- مدیران شرکت ها

3- علاقه مندان و دانشجویان رشته های ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE)

سرفصل دوره وظایف ایمنی سرپرستان

1- مدیریت ایمنی و سلامت محیط کار

جراحت‌ ها و بیماری ‌های مرتبط با کار باعث ضایع شدن منابع انسانی سازمان می‌شود و افزایش تصادفات در کار باعث ایجاد اختلال در خطوط پایین سازمان می‌شود که این عوامل علاوه بر زیان مالی موجب عدم توانایی سازمان در نگهداری کارکنان توانمند می‌شود. ایمنی و سلامت حرفه‌ای تنها رعایت حال دیگران نیست بلکه یک جنبه ضروری و اساسی از بهره‌ وری هر سازمانی می‌باشد و اگر سازمان‌ها بتوانند نرخ و مقدار حوادث حرفه‌ای، بیماری‌ها و استرس نامطلوب را کاهش دهند، کیفیت زندگی کاری کارکنان بهبود پیدا کرده و آنها اثربخش‌ تر خواهند بود.

2- عوامل کلیدی بهبود ایمنی و سلامت حرفه‌ای محیط کار

      سه عامل مهم در این مبحث شامل:

• فرهنگ: بدون یک فرهنگ مناسب با این اعتقاد که جراحت‌ها و بیماری‌ها می‌توانند قابل اجتناب باشند افراد شروع به مریض شدن، زخمی شدن و مردن خواهند کرد. افراد شروع خوبی در محیط کار نخواهند داشت و امکان ترک خدمت افراد شایسته وجود دارد. پیروی از رویه‌های توسعه، ارتباطات درست آموزشی، توجه به جزئیات، هماهنگی، مسئولیت فردی، آموزش کلی و جزئی کارکنان و افزایش دقت افراد ارزش‌های اساسی یک فرهنگ مناسب می‌باشد.

• سیستم ها: در سازمان‌ها سیستم‌های مرتبط با ایمنی و سلامت حرفه‌ای باید حاضر و فعال باشند. این سیستم‌ها شامل القاء، آموزش، سیاست‌ها، استانداردها، ممیزی، فعالیت‌های ایمنی، ارزیابی عملکرد و طرح‌های بهبود می‌باشند. به علاوه این سیستم‌ها باید شامل مکانیزم ‌های رسمی و با دوام برای شامل شدن همه کارکنان در برنامه‌های ایمنی و سلامت حرفه‌ای باشند.

• سخت افزار: شامل طرح، وسیله و مواد است. نکته مهم در اینجا طراحی خرید، نصب و عملیات بر اساس نیاز‌های ایمنی است. در تهیه سخت افزار باید دغدغه‌های ایمنی و سلامت در نظر گرفته شود و از مناسب بودن و ایمنی آن اطمینان حاصل شود.

3- اجزای برنامه ایمنی

• ایجاد پیوسته نظارت‌ها و کنترل‌ها
• ایجاد تعهد و حمایت مدیریت عالی
• ایجاد اهداف ایمنی و سلامت حرفه‌ای
• تشویق فعالیت مشارکتی بوسیله همه کارکنان
• ساختن پرونده‌های مناسب ایمنی و سلامت حرفه‌ای
• توسعه فلسفه عملیات مدیریت منابع انسانی و اهداف استراتژیک

4- ارزیابی عملکرد ایمنی و سلامت

ممیزی ایمنی و سلامت، مدیران منابع انسانی را برای بدست آوردن بازخورد در مورد کارائی و اثربخشی برنامه‌های ایمنی و سلامت حرفه‌ای سازمان‌ها و انجام عمل درست و اصلاح شده فعال می‌کند. ممیزی ایمنی و سلامت حرفه‌ای این امکان را ایجاد می‌کند تا در زمان معین و برنامه ریزی شده خطرات به طور سیستماتیک تحت نظر قرار گرفته و کنترل‌هایی به منظور اطمینان از سیاست‌های ایمنی و سلامت حرفه‌ای ایجاد شوند. در انجام این کار سازمان‌ها باید ارزیابی یکپارچه را توسعه داده و داده‌های مورد نیاز مدیران به منظور بهبود عملکرد ایمنی و سلامت و ایجاد یک فرهنگ ایمنی مثبت را تأمین کنند.

5- تکنیک های ارزیابی عملکرد ایمنی و سلامت

• بازرسی محیط کار: توجه اساسی به موارد قابل مشاهده در محیط کار به عنوان یک رویکرد بوسیله ایجاد یک مکان مشاهده و استنباط از طریق مشاهدات

• گردش ایمنی: مشاهده و مرور سیستماتیک یک طرح یا مکان، برای مثال بازدید دوره‌ای از محیط کار

• نمونه گیری ایمنی: شامل مرور جنبه‌های خاص ایمنی و سلامت به صورت تصادفی

• نمونه گیری رفتار: ارزیابی رفتار کارکنان بر اساس یک نمونه‌گیری سیستماتیک به منظور ایجاد رفتار‌های ایمن که ممکن است نیاز به اصلاح داشته باشد. برای مثال بوسیله آموزش یا طراحی بهبودها

• ارزیابی خطر احتمالی: مثل تحلیل درخت تصمیم، مورد توجه قرار دادن نماینده (مد) شکست‌ها، تحلیل اثر، تحلیل وقایع و بررسی احتمالات که به عنوان یک پیش ‌درآمد برای برنامه‌های کاهش خطر است

• تکنیک هایHAZAN\HAZOP: حاضر کردن تخصص‌ها، ارزیابی و امکان سنجی بر مبنای اقتضاء و فرایند‌های ویژه استقرار به عنوان یک قسمت برنامه ریزی ارزیابی خطر

• تحلیل داده‌های تصادفات، بیماری‌ها و خسارات: ارزیابی وقایع خاص گذشته با رویکرد اجتناب از تکرار

•  تحلیل داده‌های خطای نزدیک: گونه‌ای از مورد بالا که داده‌های محتمل ایجاد کننده تصادفات یا وقایع نامطلوب تحلیل می‌شوند ( با رویکرد اجتناب از خطرات مهم)

• مدیریت با بصیرت و درخت ریسک: استفاده از یک تحلیل درختی منطقی برای تحلیل وظایف سازمانی مورد نیاز در مدیریت فناوری‌های پر خطر، همچنین بدست آوردن نوعی بینش از بررسی تصادفاتی که اخیراً رخ داده و ممیزی ایمنی

• تحلیل ایمنی شغلی: تحلیل یک به یک حوادث رسمی که در آن تکنیک‌های مطالعه کار و تحلیل وظیفه برای شناسائی حوادث بالقوه در یک شغل استفاده می‌شود

6- اهمیت مدیریـت بــر فرایند حوادث

آمار و ارقام و هزینه های مربوط به حوادث و آسیبهای شغلی به حدی است که لزوم توجه جــدی و مــدیریت بر حوادث را چند برابر می کند. به طور نمونه در شرکت دوپانت در سال 1997 هزینه حادثه ای که به معلولیت منجر شده است به طور متوسط 25000 دلار برای این شرکت بوده است. راهکارهای کاهش حوادث شامل:

• تقویت فرهنگ ایمنی
• معنی دار ساختن معاینات دوره ای
• ساز و کار پیاده سازی نظام چرخش شغلی
• ساز و کار مدیریت صحیح بر فرایند حوادث بالقوه
• ایجاد تعادل و تناسب در تسهیلات رفاهی کارکنان
• ایجاد تعادل بین جسم، روان و مسائل اجتماعی کارکنان 

7- جلسه کوتاه ایمنی در محل کار (Toolbox Meeting  )

یک جلسه یا یک صحبت گروهی کوتاه درباره یک موضوع بخصوص ایمنی است. یک جلسه گفتگوی باز، جائیکه هر کس می تواند نقطه نظر خود را بگوید و یا آنچه را که بنظرش رسیده بازگو کند در باره مورد ناایمنی که دیده یا شاهد بوده سخن بگوید.

• اهداف برگزاری جلسه شامل:

•  هشیاری نسبت به ایمنی و رفتار ایمن را ارتقاء دهیم
• با تمام کارگران در سطوح مختلف ارتباط مستقیم برقرار کنیم
•  در مورد Anomaly ها و وقایعی که اخیرا اتفاق افتاده بحث کنیم

• مطالبی که در جلسه مطرح می شود شامل:

• وسایل ایمنی فردی
• وسائل، ابزار، ابزار برقی، ماشینها
• حمل سیلندرها، نگاهداری سیلندرها، سیلندر اکسیژن
• شرح وظایف ، خطراتی که در انجام کار آنها موجود است
• خطرات، وقایع، حوادث، Anomaly ها، Near miss ها