مدیریت و کاهش خطر بلایا

مدیریت و کاهش خطر بلایا (Disaster Risk Reduction and Management) چیست؟

مدیریت بلایا یک مفهوم کلی تر و مدیریت خطر بلایا یک مفهوم بخشی و جزئی تر است. به عبارتی مدیریت خطر بلایا در ضمن مدیریت بلایا به عنوان یک چرخه بزرگتر قرار دارد. مدیریت خطر بلایا را می توان به عنوان بخشی از روند مدیریت بلایا در نظر گرفت و لیکن مدیریت بلایا مجموعه ای از اقدامات دیگر غیر از خطر بلایا را نیز در برمی گیرد.

مخاطبان دوره مدیریت و کاهش خطر بلایا

1- مهندسان و کارشناسان HSE

2- ناظران و افسران ایمنی

3- شاغلان در جمعیت هلال احمر

4- اعضای تیم های امداد و نجات در تمامی شرکت ها و سازمان ها

5- اعضای تیم های جهادی کمک به زلزله زدگان و سیل زدگان

3- دانشجویان رشته های فنی و مهندسی، ایمنی و بهداشت حرفه ای

سرفصل دوره مدیریت و کاهش خطر بلایا

1- مقدمه

با وقوع حوادثی مثل سیل، زلزله، طوفان که در اذهان عموم به عنوان بلا معرفی می شوند خسارات متعدد جانی و مالی به آسیب دیدگان رسیده و این خسارت بسته به شدت بحران و میزان آمادگی مردم بسیار متفاوت می باشد.

در واقع هرگاه انسان خود را برای مقابله با حوادث آماده سازد می تواند حادثه را در حد همان حادثه متوقف سازد . اما اگر این  آمادگی به هر علت وجود نداشته باشد آنگاه بحرانها پدید می آیند و در بسیاری از اوقات آدمی را به زانو در می آورند.

لذا داشتن برنامه مقابله با حوادث غیر مترقبه برای هر سازمان و با هر نوع فعالیتی امری حیاتی است.

2- تعاریف

• مخاطره
• انواع مخاطره
• بلایا
• خطر / ریسک
• آسیب پذیری
• ظرفیت
• فوریت
• بحران
• فاجعه

3- چرخه مدیریت خطر بلایا

• پیشگیری - Prevention
• آمادگی - Preparedness
• پاسخ - Response
• بازیابی / نوسازی - Recovery / Rehabilitation

4- مدیریت و کاهش خطر بلایا

عبارتست از اقداماتی که برای کاهش خطر یا افزایش آمادگی در برابر مخاطرات انجام می دهیم.

5- سامانه هشدار اولیه - Early Warning

یکی از مهمترین جنبه های مدیریت بحــران هشدار به مردم در خصـوص تهدید هاست . مجموعه ای از ظرفیت ها برای آنکه اطلاعات هشدار مناسب و به موقع برای جامعه در معرض خطر ارسال گردد تا اقدامات مناسب و موثر برای کاهش احتمال خسارات و آسیب ها انجام شود.

6- پست فرماندهی حادثه - ICP

ایجاد محلی ایمن برای کارها و برگزاری جلسات تیم های عملیاتی. هر منطقه آسیب دیده حداقل یک پست فرماندهی حادثه باید داشته باشد.

7- چارت سامانه فرماندهی حادثه - ICS

چهار چوبی است برای هماهنگی و كار كردن افراد كنار هم و جلوگیری از موازی کاری.

8- پنج مولفه اصلي مديريت ICS

• فرمانده
• بخش های عمليات
• لجستيک و پشتيبانی
• برنامه ريزی
• اداری / مالی

9- برنامه پاسخ میدانی - IAP

تدوین IAP فرآیندی مشارکتی است و با حضور کلیه واحدهای عملیاتی مربوطه انجام می شود.

10- مرکز هدایت عملیات بحران - EOC

مرجع رسمی تعیین اعلام شرایط اضطراری و ختم شرایط اضطراری، مرکز هدایت عملیات بحران (EOC) می باشد.

11- شرح وظایف دفتر مدیریت خطر بلایا

• ارزیابی و آموزش آمادگی خانوار برای بلایا (DART)
• ارزیابی ایمنی و خطر (SARA)
• کاهش آسیب پذیری سازه ای و غیر سازه ای (SNS)
• برنامه ملی عملیات پاسخ در بلایا و فوریت ها (EOP)
• نظام مراقبت وقوع و پیامدهای بلایا (DSS)
• اجرای عملیات پاسخ بهداشتی به بلایا بر اساس EOP

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید