حفاظت از سقوط

حفاظت از سقوط چیست؟

منظور از کار در ارتفاع، انجام کار در هر سطحی است که در اثر سقوط احتمال آسیب دیدن فرد وجود داشته باشد، اما هیچگونه حفاظی برای جلوگیری ازسقوط تعبیه نشده باشد. آمار حوادث در کشورهای مختلف نشان میدهد سقوط از ارتفاع با دارا بودن سهم 29 % از حوادث منجر به فوت يکی از شايعترين علل مرگ ومير حوادث شغلی در دنيا محسوب میشود. بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، در چهارماهه اول سال 93 سقوط از ارتفاع با اختصاص سهم 45 % از کل حوادث شغلی منجر به فوت، بيشترين علت مرگ و مير ناشی از کار را به خود اختصاص داده و مسبب جراحات شغلی فراوانی شده است. هدف از اجراي مقررات ایمنی کار در ارتفاع و حفاظت از سقوط، پیشگیري و به حداقل رسانی ریسک سقوط از ارتفاع در کارکنان می باشد. شرایط خاص کار در ارتفاع، آن را به فعالیتی خاص از نظر نوع مخاطرات و پیامدهای حوادث احتمالی آن تبدیل نموده است.

مخاطبان دوره حفاظت از سقوط

1- پیمانکارن عمرانی در اجرای پروژه‌های عمرانی

2- کارشناسان و مدیران ایمنی، بهداشت شغلی و زیست محیطی

3- دانشجویان در کلیه رشته ها از جمله ایمنی، بهداشت شغلی و زیست محیطی

سرفصل دوره حفاظت از سقوط

1- تعاریف و اصطلاحات حفاظت از سقوط

• کمربند (کمربند ایمنی): کمربندي است که هم به منظور حفظ ایمنی بدن و هم اتصال سیستم حفاظت فردي به طناب نجات، لنیارد یا سیستم کنترل سرعت مورد استفاده قرار می گیرد.

• تکیه گاه: نقطه اي مناسب براي اتصال طناب نجات، لنیارد و تجهیزات ممانعت از سقوط افراد می باشد.

• اتصال دهنده: وسیله اي است که براي اتصال اجزاي سیستم مهار سقوط و سیستم تثبیت موقعیت مورد استفاده قرار می گیرد.

• منطقه با دسترسی کنترل شده: منطقه اي که در آنجا کارهاي مشخصی از قبیل آجرچینی در ارتفاع صورت می گیرد و ممکن است بدون استفاده از نرده هاي حفاظتی، تجهیزات مهار سقوط یا توري ایمنی انجام شود و داراي دسترسی کنترل شده باشند.

• تجهیزات خطرناك: تجهیزاتی هستند که به سبب شکل یا کارشان ممکن است براي افرادي که بر روي آنها یا به درون آنها سقوط می کنند خطرناك باشند. (مثل تانکر هاي حمل و ذخیره، ابزار برقی، ماشین آلات وغیره)

2- اقدامات مورد نیاز جهت پیشگیري از سقوط

• هنگامی که امکان انجام کار به صورت ایمن در جایی غیر از ارتفاع امکانپذیر باشد (مانند به هم متصل کردن اجزا که باید بر روي سطح زمین انجام پذیرد) از انجام آن در ارتفاع باید اجتناب کرد.
• پیمانکار باید از استحکام و ساختار یکنواخت سطوح کاري یا سطوحی که کارکنان بر روي آن حرکت می کنند اطمینان حاصل کند. کارکنان باید مجاز به کار بر روي سطوحی باشند که داراي استحکام مورد نیاز و همچنین ساختار یکنواخت باشد.

3- چاله ها و دهانه هاي باز

• کلیه کارکنان در روي سطوح حرکتی یا کاري خود که ارتفاع آن بیش از 6 فوت است باید به کمک سیستم هاي مهار سقوط فردي، درپوشها یا گاردریل هاي نصب شده در اطراف چنین چاله هایی حفاظت شوند.
• کلیه کارکنانی که بر روي سطوح کاري/ حرکتی خود در معرض لیزخوردن یا افتادن درون چاله ها و دهانه هاي باز هستند باید به کمک درپوشهاي مناسب حفاظت شوند.

4- رمپ ها، مسیرهاي فرار و محل هاي عبور

کلیه کارکنانی که بر روي رمپ ها، مسیرهاي فرار و دیگر مسیرهاي عبور در ارتفاع 6 فوت ( 8متر) یا بیشتر حرکت می کنند باید به کمک سیستم هاي گاردریل در برابر سقوط حفاظت شوند.

5- تجهیزات خطرناك

• کلیه کارکنانی که در ارتفاع کمتر از 6 فوتی بالاي تجهیزات خطرناك قرار دارند باید کمک سیستم هاي گاردریل یا حفاظ موجود در اطراف تجهیزات از سقوط بداخل یا روي تجهیزات خطرناك حفاظت شوند.
• کلیه کارکنانی که در بالاي تجهیزات خطرناك، در ارتفاع 6 فوت یا بیشتر، قرار دارند باید به کمک سیستم گاردریل، سیستم هاي مهار سقوط فردي یا تورهاي ایمنی در برابر خطرات سقوط حفاظت شوند.

6- سقف هاي شیبدار

کلیه کارکنان بر روي سقف هاي شیبدار با لبه هاي حفاظت نشده که در ارتفاع 6 فوت یا بیشتر تا سطح زیرین قرار دارند باید به کمک سیستم هاي گاردریل داراي پاخور، سیستم هاي تور ایمنی یا سیستم هاي مهار سقوط فردي در برابر خطر سقوط حفاظت شوند.

7- دهانه هاي باز دردیوارها

کلیه کارکنانی که برروي، بالاي یا کنار دهانه هاي باز در دیوارها (از جمله ناودانهاي متصل) کار می کنند هنگامیکه لبه پائینی خارجی دهانه باز دیوار در ارتفاع 6 فوت یا بیشتر از سطح زیرین قرار دارد و لبه تحتانی داخلی دهانه باز دیوار کمتر از 39 اینچ بالاتر از سطح کار/ محل عبور افراد قرار دارد باید به کمک سیستم گاردریل، تور ایمنی یا یک سیستم مهار برابر سقوط فردي حفاظت دهی شوند.

8- حفاظت در برابر سقوط اجسام

زمانی که یکی از کارکنان در معرض سقوط اجسام قرار دارد، پیمانکار باید کارکنان را مجبور سازد تا ازکلاه ایمنی با مقاومت مناسب و استاندارد استفاده کنند و یکی از اقدامات زیر را بکار ببندند:

• نصب سیستم هاي پاخور، پانل ها یا گاردریل ها را جهت پیشگیري از سقوط اجسام از سطوح بالاتراجرا کنند.
• یک سازه سایبانی شکل نصب کرده و اجسام با احتمال سقوط را از لبه سطح فوقانی به اندازه کافی دور نگه دارند.
• در مناطقی که احتمال سقوط اجسام از آنجا وجود دارد، موانعی نصب شود و ورود افراد به این مناطق ممنوع گردد و اجسام با احتمال سقوط را از لبه سطح فوقانی به اندازه کافی دور نگه دارند تا درصورت جابجایی اتفاقی به کنار لبه حرکت نکنند.

9- اقدامات سیستم حفاظت از سقوط

• نرده هاي میانی باید در ارتفاع میانی بین لبه فوقانی سیستم گاردریل و سطح کار/ عبور کارکنان نصب شوند.
• صفحات و شبکه ها (مشها) باید از نرده فوقانی سیستم گاردریل تا سطح کار/ عبور کارکنان امتداد یابد و کلیه فضاهاي باز در این سطح را پوشش دهد.
• سیستم هاي گاردریل باید مقاومت کافی داشته باشند بگونه اي که 200 پوند نیرو را در 2 اینچ از لبه فوقانی را در جهت هاي روبه بیرون یا به پائین در هر نقطه اي در طول لبه فوقانی تحمل نماید.
• درصورتیکه دیوار یا دیواره جداکننده اي با ارتفاع حداقل 21 اینچ وجود ندارد، نرده میانی، صفحات، شبکه ها(مشها) و اجزاي میانی عمودي گاردریل باید بین لبه فوقانی سیستم گاردریل و سطح کار/ عبورکارکنان نصب شوند

10- سیستم هاي مهار سقوط فردي

بر طبق مقررات سازمان ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا استفاده از کمربند ایمنی بعنوان بخشی از سیستم مهار سقوط فردي قابل قبول نیست و تنها در سیستم محدود کننده جابجایی کارکنان هنگام کار در ارتفاع قابل کاربرد است.

11- سیستم نوار خطر

• نوار خطر باید اطراف کلیه جوانب منطقه کار نصب گردد.
• هنگامی که تجهیزات مکانیکی مورد استفاده قرار نمی گیرند، نوار خطر نباید در فاصله کمتر از فوت از حاشیه محل انجام عملیات نصب نشود.
• نقاط دسترسی، مناطق جابجایی مواد، مناطق ذخیره و مناطق انتقال مواد به سطوح فوقانی باید با یک مسیر دسترسی که بوسیله دو نوار خطر ایجاد شده اند به منطقه کاري متصل شود.

12- مناطق با دسترسی کنترل شده

• خط کنترل باید در هر دو طرف به سیستم گاردریل یا دیوار متصل باشد.
• خط کنترل باید در کل طول لبه انتهایی یا لبه حفاظت نشده کشیده شود و تقریبا با آن موازي باشد.
• خط کنترل مورد استفاده نباید از لبه هاي حفاظت نشده یا لبه هاي انتهایی کمتر از 6 فوت و بیشتر از 25 فوت فاصله داشته باشد مگر اینکه در این خصوص از پیش ساخته هاي بتنی استفاده شود
• هنگام ورود به مناطق منتهی به لبه ها و مکانهایی که عملیات دیگري درآنجا انجام می شود منطقه کنترل دسترسی باید بوسیله یک خط کنترل یا سایر تجهیزاتی که ورود را محدود می کنند مشخص گردد

13- سیستم پایش ایمنی

پیمانکار باید کارکنان ماهري را جهت انجام پایش انتخاب کرده تا تا ایمنی سایر کارکنان را پایش کنند. همچنین پیمانکار باید اطمینان یابد که در پایش ایمنی موارد زیر درنظر گرفته می شود:

• پایشگر ایمنی باید مهارت لازم را داشته باشد تا مخاطرات سقوط را تشخیص دهد.
• پایشگر ایمنی باید کارکنان را از مخاطره سقوط و همچنین عملی که بصورت غیرایمن انجام میشود آگاه نماید.
• پایشگر ایمنی باید بر روي همان سطح کار یا محل عبور کارکنان حضور داشته و در محلی باشد که در فاصله دید کارکنان قرار داشته باشد.

14- الزامات آموزشی مورد نیاز

• پیمانکار باید براي کلیه کارکنانی که در معرض مخاطرات سقوط از ارتفاع قرار دارند برنامه آموزشی مناسب فراهم کند.
• در صورتیکه پس از مدتی مهارت و دانش لازم در خصوص حفاظت از سقوط در کارکنان آموزش دیده کاهش یافت، پیمانکار باید نسبت به آموزش مجدد ایشان اقدام نماید.

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید