ایمنی در تاسیسات اب و فاضلاب چیست؟
با توجه به ساختمان شبکه هاي فاضلاب و همچنين اقداماتي که بايد جهت جمع آوري، انتقال و تصفيه فاضلاب صورت گيرد خطرات و حوادثي وجود دارد که بهره برداران را تهديد مي کند. خطرات و حوادث ناگوار در کمين همه است، چه در شبکه هاي جمع اوري فاضلاب و چه در تصفيه خانه هاي فاضلاب و بيشترين خطرات متوجه افراديست که بطور روزانه با امور بهره برداري و نگهداري تاسيسات فاضلاب شهري سر و کار دارند
مخاطبان دوره ایمنی در تاسیسات اب و فاضلاب
1- مدیران و سرپرستان واحدهای آب و فاضلاب
2- مسئولین ایمنی واحدهای آب و فاضلاب
سرفصل دوره ایمنی در تاسیسات اب و فاضلاب
1- تعریف ایمنی و بهداشت كار
ایمنی عبارت است از میزان درجه دور بودن از خطر، واژه (Hazard) که در تعریف علمی ایمنی آمده است، در واقع شرایطی است که دارای پتانسیل رساندن آسیب به کارکنان، تجهیزات و ساختمانها، از بین بردن مواد یا کاهش کارایی در اجرای یک وظیفه از پیش تعیین شده می باشد.
2- تعریف حادثه و بهداشت كار
در دایره المعارف سازمان بین المللی کار، حادثه چنین تعریف شده است: حادثه عبارت است از یک اتفاق پیش بینی نشده و خارج از انتظار که سبب صدمه و آسیب گردد. تعریف حادثه ناشی از کار عبارت است از حادثه ای که در حین انجام کار و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می افتد. مقصود از حین انجام کار تمامی اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه، مؤسسات وابسته، ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد، یا بدستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه مأمور انجام کاری می‌شود. ضمنا تمام اوقات رفت و آمد بیمه شده از منزل به کارگاه و بالعکس جزء اوقات کار محسوب می شود
3- علل ایجاد حوادث
علل بوجود آمدن حوادث به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
-
علل مستقیم (منظور از علل مستقیم عبارت از عللی است که در به وجود آمدن حادثه سهم اصلی را دارا بوده و به دو دسته اعمال نا ایمن و شرایط نا ایمن تقسیم می شوند)
-
علل غير مستقيم (عامل حوادث نيستند اما تعداد آن را افزايش مي دهند)
4- آشنایی با عوامل فیزیكی زیان آور محیط كار (سر و صدا، گرما، سرما، روشنایی)
-
سر و صدا: صدا در انسان آثار مختلف و متعددي دارد بطوريکه از اثر روي اندام بينايي (کاهش عکس‌العمل به نور) سيستم تعادلي (گيجي، تهوع)، اثرات عصبي و گوارشي، رواني، فيزيولوژيک عمومي (ضربان قلب، فشارخون) تا ناراحتي‌هاي اجتماعي را در بر مي‌گيرد.
-
گرما: درجه حرارت مناسب، در شرايط مختلف متفاوت است و با ميزان رطوبت مربوط است. هرچه ميزان رطوبت اضافه شود درجه حرارت كمتري قابل تحمل است. حداكثر رطوبت قابل تحمل، در شرايط معمول70% است و دماي محيط كار نيز نبايد نوعاً از 21 درجه بیشتر باشد. دماي كمتر از 5/15 درجه نيز باعث كاهش بازدهي مي‌شود و خشكي هوا نيز باعث كم شدن مقاومت بدن در برابر بيماريهاي ريوي مي شود. براي جلوگيري از آلودگي در محيط كار بايد هوا جريان داشته باشد و تراكم گازها يا تغيير رطوبت يا دما بايد كنترل شود.
-
سرما: براي كار در محيط هاي سرد استفاده از لباسهاي گرم، استراحت در محيط گرم و غذاي گرم توصيه مي شود و لازم است كساني كه قبلاً سرما زده شده اند يا به اختلالات عروق محيطي مبتلا هستند و معتادين به الكل و سيگار از كار در محيط سرد منع شوند. آموزش هاي مناسب نيز در اين شرايط ضرورت دارد.
-
روشنایی: روشنايي کافي هم بعنوان يک عامل حفاظتي و هم براي افزايش بازدهي اهميت دارد و به طراوت محيط کار می‌افزاید.
5- آشنایی با عوامل شیمیایی زیان آور محیط كار (گرد و غبار، گازها و بخارات)
-
گردوغبار: اعمال مكانيكي مانند خردكردن، اره كردن، مته كردن، سائيدن و شكستن، توليد گرد و غبار مي نمايند كه ذرات آن ممكن است قابل رؤيت با چشم يا ذرات ميكروسكوپي باشد. اين گردوغبارها را مي توان به دو دسته تقسيم كرد:
-
گردوغبارهاي كم اثر
-
گردوغبارهاي سمي
گازها ممكن است در محيط كار توليد شوند كه حتي ممكن است نظير گاز كربنيك بي رنگ و بو باشند. خطرات آنها ممكن است هم ناشي از خواص سمي آنها و هم قابليت اشتعال آنها باشد. گاهي گازهاي توليد شده سمي محسوب نمي شوند ولي به لحاظ رقيق كردن هوا در تنفس دچار اختلال مي نمايند مانند ازت و متان.
تركيب ذرات مه با آلوده سازهاي هوا يا به عبارت ديگر سرماي زياد و رطوبت زياد و هواي آلوده توليد اسموگ مي نمايد كه بسيار خطرناك مي تواند باشد.
6- نقش مدیریت در كنترل و كاهش حوادث
امروزه افزايش جمعيت، ارتقا سطح زندگي و نياز به تكنولوژيهاي نوين در اقصي نقاط دنيا زمينه هاي پيشرفت در اين خصوص را فراهم نموده است و اين روند زندگي انسانها را با مخاطرات و مشكلات عديده اي مواجه نموده است كه باعث خسارات مالي و جاني در جامعه گرديده است و در بعضي مواقع نيز اين خسارات تا حدي مي‌باشد كه جبران پذير نخواهد بود. بيماريهاي شغلي و حوادث ناشي از كار نيز از تبعات همين معضلات مي باشد. یکی از عوامل اساسی در پیشگیری وکنترل بیماریها و حوادث ناشی از کار وجود مدیریت HSE درمحیط کاری می باشد
7- آشنایی با لوازم حفاظت فردی در تاسیسات
وسايل حفاظت فردي وسايلي هستند كه شخص با استفاده از آنها خود را در برابر خطرهاي گوناگون تا حدي محافظت مي نمايد. لباس كار، كلاه، سربند، انواع ماسك ها، انواع دستكشها، انواع كفش ها و غيره در زمره اين وسايل هستند.
8- مهمترین مواد آئین نامه ایمنی تصفیه خانه هاي آب و فاضلاب
برخی از این آیین نامه ها شامل:
ماده 2) کلیدهاي قطع جریان و توقف اضطراري تاسیسات باید در محلهاي مناسب و با دسترسی آسان موجود بوده و توسط علائم هشداردهنده مشخص شده باشد.
ماده 4) تمامی وسایل و تجهیزات الکتریکی تصفیه خانه باید داراي سیستم اتصال به زمین موثر باشد .
ماده 6) قسمت هاي داغ دستگاهها، تاسیسات و تجهیزات باید داراي عایق بندي و یا حفاظ مناسب باشد.
ماده 9) افراد شاغل در تصفیه خانه باید آموزش مقررات ایمنی و کمک هاي اولیه متناسب با نوع کار را دیده باشند.
9- ارتقاء ایمنی در تاسیسات آب و فاضلاب
در اجراء پروژه ها بسته به نوع پروژه يكسري موارد ايمني عمومي است كه مي بايست در تمامي پروژه ها رعايت گردد و یکسري دیگر موارد ايمني خصوصي است كه بسته به نوع پروژه مي بايست رعايت گردند. كه سرفصل بعضی اين عوامل عمومي و خصوصي به شرح ذيل مي باشند:
-
استفاده از كارگران و عوامل اجرائي كه داراي حداقل آموزش در مورد پروژه مورد نظر باشند.
-
پيش بيني مقاطع بحراني در حين اجراء پروژه و تأكيد بيشتر بر رعايت موارد ايمني در آن مواقع
-
استفاده از لباس، كفش، كلاه، عينك و يا ماسك ايمني بسته به نوع فعاليت كارگر و عوامل اجرائي در پروژه.
-
بازديدهاي دوره اي و اتفاقي از كارگاه و الزام كارگران و عوامل اجرائي پروژه و عوامل اجرائي در پروژه
10- ایمنی کار در ارتفاع
طبق مقررات و دستورالعملهاي ایمنی، ارتفاع 120 سانتیمتر نیاز به حفاظت از سقوط دارد. براساس آمارهاي موجود بیشترین حوادث ناشی از کار در کارگاهها به دلیل سقوط از ارتفاع و استفاده از تجهیزات ساختمانی موقت و نا ایمن بوده و عواقب آن نیز به خاطر صدمه به سر و ستون فقرات معمولا بسیار شدید و از نوع فوتی یا قطع نخاع میباشد. راه های پیشگیری از سقوط شامل: محدود کننده ها، متوقف کننده ها، کاهش دهنده صدمات
جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید